İTALYA’DA ŞİRKET KURMAK

 

İtalya’da şirket kurma süreci genellikle basit bir şekilde gerçekleşebilmektedir.

Avrupa Birliği’ne (AB) ve Avrupa Serbest Ticaret Birliğine (EFTA - İzlanda, Lihtenştayn, Norveç ve İsviçre) üye olan ülkelerin vatandaşlarının İtalya’da ticari vize almalarına gerek yoktur. Kendilerini desteklemeye yetecek kadar gelirlerinin bulunması ve yerel yönetimlerine (comune) kayıt olmaları şartıyla şirket kurabilirler.¹

AB ve EFTA dışındaki yabancı ülke vatandaşları ise ilgili ticari vizeye başvurmak zorundadır.¹

Kâr amacı güden birçok İtalyan şirketi şu yasal yapılardan birine dahildir:¹

• Şahıs şirketi (ditta individuale)
• Ortaklıklar (associazione)
• Firmalar (società/corporazione/compagnia)

Sizin için hangisinin en doğru seçenek olduğuna karar vermek, İtalya’da şirket kurmanın ilk adımıdır.

Bu yasal yapılar hakkında kısa açıklamaları ve alt türlerini aşağıda bulabilirsiniz:¹

• Şahıs şirketleri: Bireyin bir işletme gibi ticaret yaptığı ve şirketin ayrı bir yasal varlık olarak var olmadığı yapıdır. Dolayısıyla, bireysel ve mesleki gelir arasında ayrım yoktur; işin sahibi bütün işletme borçlarından sorumludur. İtalya, işletme gelirini kişisel gelir olarak vergilendirir. Bağımsızlık seviyesinin yüksek ve risk seviyesinin düşük olmasından dolayı kendi işinizi kurmak için en dolaysız yöntemdir. Alt türleri:
  • Şahıs şirketi (ditta individuale)
  • Serbest çalışan (libera professionista)
• Ortaklıklar: Şahıs şirketine benzer bir yapıdır ama iki veya daha çok kişiyi içerir. Ortaklıklar da ayrı yasal varlıklar değildir, dolayısıyla kurumlar vergisinden muaftır. Her ortak kârlar üzerinden gelir vergisi öder ve işletme borçlarından birlikte sorumludur. Ortaklıkları kurmak nispeten kolaydır; şirket sözleşmesi yerine sadece basit bir iş akdi gerekir. Ortaklıkların anapara yatırım alt limiti de yoktur. Alt türleri:
  • Genel veya sınırsız ortaklık (società in nome collettivo - SNC)
  • Sınırsız ortaklık (società in accomandita semplice - SAS)
• Firmalar: Ayrı yasal varlıklar olan yapılardır ve kurumlar vergisi öderler. Sahipleri yasal açıdan çalışan olarak sınıflandırılır; sorumlulukları işletmeye yaptıkları yatırım oranıyla kısıtlanır. İtalya’da firmaların belli belgeler sunması, genel müdür veya yönetim kurulu, şirket ana sözleşmesi ve minimum hisseli sermayesi bulunması gerekmektedir. Gerekli sermaye miktarı firmanın türüne göre değişir. Alt türleri:
  • Limited şirket (società a reponsabilità limitata - SRL) - minimum hisseli sermaye 1 euro, maksimum 9.999 euro
  • Basitleştirilmiş limited şirket (società a reponsabilità limitata semplificata - SRLS) - maksimum hisseli sermaye 50.000 euro, şirket ana sözleşmesi imzalanırken %25’i ödenir
  • Halka açık limited şirket (società per azioni - SpA)
  • Anonim şirket (società cooperativa) - minimum hisseli sermaye 25 euro, toplam maksimum 100.000 euro

 

  

 

İtalya’da şirket kurmak ve oturum almak

İtalya’da şirket kurma süreci hangi türde şirket kurmak istediğinize bağlıdır. Pazar araştırması yapmak, bir işletme planı oluşturmak ve bazı alanlarda işletme önerisi almak fikrinizin gerçekleştirilebilir olup olmadığına karar vermenizi sağlayabilir.¹

Yabancı ülke vatandaşlarının İtalya’da şirket kurması veya freelancer olarak çalışması için genelde ticari vizeye ihtiyacı vardır. Birçok ticari vize iki yıl boyunca geçerlidir ve beş yıla kadar yenilenebilir. Beş yıldan sonra kalıcı oturuma başvurabilirsiniz.¹

Ticari vize türleri şunlardır:¹

• Yatırımcı vizesi: İtalya’da yeni bir işletmeye yatıracak en az 250.000 euronuz varsa
• Serbest meslek vizesi: Girişiminizin İtalyan ekonomisine katkıda bulunması kaydıyla, İtalya’da şirket kurmak veya freelance olarak çalışmak istiyorsanız
• Startup vizesi: Uygulanabilir bir planınız varsa ve işletmeye yatıracak en az 50.000 euronuz varsa

Üçü için de eksiksiz bir işletme planına, ilgili becerilerinize veya endüstrinizdeki deneyiminize dair kanıt sunmanız gerekir. İlave vize şartları şunlardır:¹

• Yıllık kota kararının (decreto flussi) işinizi kapsadığına dair hükümet izni (nulla osta)
• Kendinizi geçindirmeye yetecek kadar finansmanınız olduğuna dair kanıt
• Kapsamlı sağlık sigortası

2023 yılı itibarıyla, İtalyan ticari vizesinin ücreti 116 eurodur. Geldiğinizde ilaveten oturma izni için de ödeme yapmanız gerekir. Kısa süreli vize ücreti 80 eurodur ve İtalya’ya kısa süreli bir freelance iş için geliyorsanız bu iyi bir seçenek olabilir.

 

  

 

İtalya’da şirket kurma maliyeti

İtalya’da vergileri İtalyan Gelir Ajansı (Agenzia della Entrate) denetler. Ekonomi ve Finans Bakanlığının bir parçasıdır. Yerel, bölgesel ve ulusal ofisleri vardır. İtalyan vergi yılı 1 Ocak’ta başlayıp 31 Aralık’ta biter.²

İtalya’da vergi ödemek için önce vergi sicil numarası almanız gerekir. Avrupa Birliği’ne üye ülkelerin vatandaşları herhangi bir vergi dairesine gidip başvuru formu doldurabilirler. Yabancı ülke vatandaşlarının belirli bir vergi dairesine veya emniyet müdürlüğüne gitmeleri gerekmektedir. Henüz İtalya’da yaşamıyorsanız, vergi sicil numaranızı ülkenizdeki İtalyan büyükelçiliğinden alabilirsiniz.²

İtalya’da gelir vergisine “imposta sul reddito delle persone fisiche (IPREF)” denir. İstihdam, maaş ve yatırım kar paylarına vergi uygulanır. İtalyan gelir vergisi, gelir miktarı arttıkça artar. Birçok çalışanın gelir vergisi işverenleri tarafından en başta ödenir. Serbest meslek sahibi kişiler, yıllık vergi beyanı yoluyla freelance vergileri öderler.²

Gelir vergisi ödeme yükümlülüğünüz İtalya’da ne kadar zaman geçirdiğinize ve vergi ödemesi gereken biri olup olmadığınıza bağlıdır. Ülkede 183 günden az zaman geçiriyorsanız sadece İtalya’da kazandığınız para üzerinden İtalyan gelir vergisi ödemeniz gerekir. Fakat ülkede 183 günden daha fazla kalırsanız kalıcı oturum sahibi sayılırsınız ve tüm kazançlarınız için İtalya’ya gelir vergisi ödemeniz gerekir.²

İtalya’nın birçok ülkeyle çifte vergilendirme anlaşmaları yürürlüktedir.²

İtalya’da gelir ve maaştan kesilen vergiler şöyledir:²

• Çalışan geliri: %23-43 arasında değişir.
• Serbest çalışan geliri: Serbest çalışanlar, freelance çalışanlar ve şahış şirketleri işverenlerle aynı oranlarda veya daha düşük bir sabit oranda vergi ödemeyi seçebilirler.
• İşletme geliri: İtalya’daki şirketlerin kârları üzerinden kurumlar vergisi ödemesi gerekir. Kurumlar vergisi oranı son yıllarda azalmaktadır. 2013’te %31’ken 2022’de %24 olmuştur.

Gelir vergisi oranları aşağıdaki gibidir.

Kazançlar	Vergi oranı
15.000 euroya kadar	%23
15.001-28.000 euro	%25
28.001-50.000 euro	%35
50.001 eurodan itibaren	%43

İtalya’da yaşayan kişiler, yukarıdaki gelir vergisine ek olarak yine gelirleri üzerinden belediye veya bölge vergileri de öderler. Belediye vergileri genelde %1’den az olur; bölge vergileri ise nerede yaşadığına bağlı olarak %1 ile 3 arasında değişebilir.²

İtalya’daki işletmeler, kârları üzerinden kurumlar vergisi (Ires) ve bölgesel imalat vergisi (Irap) ödemek zorundadır. Standart kurumlar vergisi oranı %24, bölgesel imalat vergisi oranı ise %3,9’dur. Finansal hizmet ve sigorta sektöründeki bazı şirketler daha yüksek oranda Irap öderler.³

Şirketinizin vergi beyanını doldururken bazı şeyleri vergiden düşebilirsiniz: mesela varlıkların amortismanı, faiz ödemeleri ve hayır kurumu yardımları. Buna ek olarak, bazı şirketler daha düşük vergi oranlarından yararlanabilir. Bu, küçük işletmeler ve İtalya’nın özel ekonomik bölgelerinden birinde faaliyet gösteren işletmeler için geçerlidir.

 

  

 

İtalya şirket kurulumu

Şirketler ticarete başlamadan önce Devlet Ticaret Siciline (Registo Imprese) kaydolmalıdır. Bunun için gerekenler:¹

• Şirket adı
• Şirket sözleşmesi (Statuto) ve anonim şirketler için memorandum
• Ayrı bir şirket banka hesabı (anonim şirketseniz gerekli)

İtalyan Ticaret Sicilini Ticaret Odası yönetir. (SRLS dışında) Anonim şirketseniz, şirket ana sözleşmesinin imzalanmasını denetleyen noter sicil kaydıyla da ilgilenir. Freelance çalışanların sicile girmesine gerek yoktur.¹

Buna ilaveten, İtalyan şirketlerinin aşağıdaki otoritelere de kaydolması gerekmektedir:¹

• Vergi İdaresi: Vergiler için kayıt olmak ve (firma kuruyorsanız) şirket vergi numaranızın yanı sıra VAT numaranızı almak için
• Devlet Sosyal Güvenlik Enstitüsü: Sosyal güvenlik ödemelerinizi yapabilmeniz ve emeklilik gibi haklardan yararlanabilmeniz için
• Devlet Mesleki Kaza Sigorta Enstitüsü: İş kaynaklı kazaların ve hastalıkların tazminatı için

Birleşik Şirket İletişimi (ComUnica) yoluyla bunların tümüne online olarak kaydolmak mümkündür. Süreç genelde 5 ila 7 gün sürer. 100.000 euroya kadar cirosu olan işletmeler için yıllık yaklaşık 200 euro ve düşük bir ilk kayıt ücreti ödemeniz gerekmektedir.